Doğu Karadeniz’deki kestane ağaçlarının kurumasına neden olan ve halk arasında ‘katil arı’ olarak da bilinen böcekle mücadelede, Bursa’dan getirilerek depolanan ‘Torymus sinensis’ adlı 1200 adet öldürücü böcek kullanıldı. laboratuvarda doğaya bırakıldı. Trabzon Orman Bölge Müdürü Emin Yılmaz, “Uzun soluklu bir çalışma olacak. Bir anda saldığımız haşerelerden yüzde yüz efor alma şansımız yok. Uzun süre devam etmesi gereken bir çaba; Her yıl sayıyı artırmaya devam edeceğiz” dedi.
Türkiye’de ilk kez 2014 yılında Yalova’da ortaya çıkan ve halk arasında ‘katil arı’ veya ‘kız arısı’ olarak bilinen Çin’e özgü ‘Dryocosmus kuriphilus’ türü böcek, 2021 yılında Doğu Karadeniz ormanlarında da görüldü. Trabzon’un Maçka, Arsin, Of, Araklı ve Sürmene ilçelerinde musallat olan kestane ağaçlarını kurutarak ağaç dallarına yerleşerek yuva yapan böceğe karşı bölgede mücadele başlatıldı. Kestane ormanlarını 2 yıldır tarayan Trabzon Orman Bölge Müdürlüğü ekipleri, ‘gal arısının’ yuva yaptığı yerlerde yayılış alanı genişleyen ağaçları tespit etti. Bu içerikte; Bursa’dan getirilen ve laboratuvar ortamında tutulan 30 bin mazıdan yaşamayı başaran 1200 ‘Torymus sinensis’ böcek türü olgunluğa ulaştı. Trabzon İl Orman Bölge Müdürlüğü ekipleri, Araklı ilçesinin yüksek kesimlerindeki kestane ormanlarına ‘gal arısı’nın düşmanı yıkıcı böcek bıraktı. Bu çalışma ile serbest bırakılan ‘Torymus sinensis’ böceğinin kestane zararlısının yaşadığı safrana yerleşerek larvalarını yiyerek doğadaki diğer ‘gal arıları’ yok ederek çoğalmasının önlenmesi amaçlanmaktadır.
‘FAYDALI BÖCEKLERİMİZ DEVAM EDİYOR’
Trabzon Orman Bölge Müdürü Emin Yılmaz, Türkiye’de ilk kez Yalova’da görülen safra arısının tüm bölgelerdeki kestane ormanlarına hızla yayıldığını söyledi. Yılmaz, Geçen yıl Bursa Orman Bölge Müdürlüğü’nden getirdiğimiz kestane ödünden yaklaşık 1000 ‘Torymus sinensis’ böceğini bölgemizdeki kestane ormanlarına saldık. Yine bu yıl Bursa Orman Bölge Müdürlüğü’nden getirilen 30 bin gal’den laboratuvarda çıkardığımız 1200 ‘Torymus sinensis’i zararlıyla mücadele için doğaya saldık. Laboratuvarımızda hala yararlı böcekler ortaya çıkıyor. Günlük izleme yaparak ormanlara salımına devam edeceğiz” dedi.
‘FAYDALI BÖCEK ZARARLI BÖCEKLERİN ÜREMESİNİ AZALTIR’
Doğaya bıraktıkları faydalı böceklerin ‘gal arı’nın yumurtalarını yiyerek üremesini azaltacağını anlatan Yılmaz, ‘Torymus sinensis’ geçen yıl uçuşunu gerçekleştirmiş ve yumurtalarını tomurcuklara bırakmıştı. Bu yıl zararlının yumurtaları tomurcuktan çıkıp ur oluşturmaya başladığında faydalı böceğimiz gelip kendi yumurtalarını bu urlara bırakacaktır. Buradan çıkacak olan larvalar haşerenin safradaki larvalarını yiyerek gelişmelerini engelleyecek ve tekrar yumurtlama şansını ortadan kaldıracaktır. Bu zararlının larvalarını yiyerek faydalı larvalarımızın çoğalmasını azaltan ve dengeyi sağlayan bir çalışmadır” dedi.
‘MEYVE ÜRETİMİNDE DAHA FAZLA KAYIP’
Yılmaz, ‘Dryocosmus kuriphilus’ böceği ile biyolojik mücadelenin uzun soluklu olacağını ve alternatif formüller deneyeceklerini de belirterek, birdenbire saldığımız böceklerin burada haşere ile uğraşma şansının yüzde yüz olmadığını sözlerine ekledi. Uzun süre devam etmesi gereken bir çaba ve her yıl sayıyı artırmaya devam edeceğiz. Ağacın meyve veriminde zararın daha fazla olduğunu görmekteyiz. Çiçekte ve dolayısıyla bal üretiminde kayıp olduğunu tahmin ediyoruz. En büyük kaybı ise aşılı kestanelerde olumsuz etki yapmasıdır. Ayrıca ağacın yapraklarının dökülmesine ve ağacın uzun sürede kurumasına neden olur. Biyolojik çalışmaların yanı sıra biyoteknik çalışmalar da devam etmektedir. Feromonla oluşturulan işgal tekniğinde deneysel aşamadayız. İnşallah hızlı bir şekilde faaliyete geçireceğiz” dedi.
